Elke avond horen we hetzelfde verhaal: de aandelenmarkt is booming, er worden recordhoogtes bereikt en beleggers drijven op de golf mee. Er wordt ons wijsgemaakt dat wanneer de aandelenmarkt stijgt, de economie dat ook doet en dat welvaart slechts een stijgende dow verwijderd is. Het is een geruststellend verhaal dat al bijna 40 jaar overeind blijft in Amerika. Maar onder de krantenkoppen van snel stijgende indexen gaat een andere realiteit schuil – een realiteit waarin economische fundamenten en bewegingen op de aandelenmarkt steeds verder uit elkaar zijn gegroeid.
De groei van de Amerikaanse economie, gemeten naar gekochte en verkochte goederen en diensten, is niet meer wat het ooit was. De lonen zijn gestagneerd en het nettovermogen van het gemiddelde Amerikaanse gezin is nog steeds niet hersteld van de tegenslagen van de Grote Recessie. Dus wat meet de aandelenmarkt precies als het niet de onderliggende economie is?
De aandelenmarkt wordt vaak aangeprezen als de barometer van de economische gezondheid, maar in werkelijkheid is het meer een graadmeter van het beleggerssentiment en de toekomstverwachtingen dan van de huidige welvaart. Het is een mechanisme waarbij aandelen van bedrijven worden verhandeld op basis van hoeveel mensen denken dat die aandelen in de toekomst waard zullen zijn. Aandelenkoersen worden niet puur gedreven door de intrinsieke waarde van een bedrijf; ze worden eerder gevormd door de heersende verhalen waarin beleggers geloven. Daarom kan de aandelenprijs van een bedrijf omhoogschieten door een hype of instorten door schandalen.
Een korte geschiedenis van de aandelenmarkten
Een korte geschiedenis van de aandelenmarkten laat zien dat de handel is geëvolueerd van onder een knotbomen op Wall Street in 1792 tot de huidige snelle digitale handel op beurzen over de hele wereld. De New York Stock Exchange (NYSE) en NASDAQ in Amerika zijn de krachtpatsers van dit wereldwijde systeem. De NYSE herbergt grote industriële reuzen zoals IBM, terwijl de NASDAQ synoniem is geworden met technologische vernieuwers zoals Apple en Google. De opkomst van indexen zoals de S&P 500 en de Dow Jones Industrial Average heeft het volgen van de aandelenmarkt vereenvoudigd, waarbij deze indicatoren de prestaties van de grootste bedrijven in Amerika weergeven.
Maar ondanks de groei van de aandelenindexen hebben we te maken met de paradox van toenemende ongelijkheid. De voordelen van een bloeiende markt hebben niet zoveel mensen bereikt als je zou denken. Het percentage Amerikanen dat investeert in de aandelenmarkt is zelfs gedaald, vooral onder de middenklasse. Ondertussen is het verschil tussen de lonen van CEO’s en de gemiddelde lonen van werknemers enorm toegenomen, wat een systeem weerspiegelt dat kortetermijnwinsten en rendement voor investeerders beloont in plaats van economische gezondheid op lange termijn.
Aan het einde van de 20e eeuw werd de aandelenmarkt synoniem voor Amerikaanse welvaart. Overheidsbedrijven, die ooit hielpen de Amerikaanse middenklasse op te bouwen, begonnen aandeelhoudersrendement boven alles te stellen. Deze verschuiving, grotendeels beïnvloed door het beroemde essay van econoom Milton Friedman uit 1970, stelde dat de enige verantwoordelijkheid van een bedrijf het maximaliseren van de winst voor de aandeelhouders was. Het resultaat? Bedrijfsstrategieën die steeds meer gericht zijn op het verhogen van de aandelenkoers op korte termijn, vaak ten koste van duurzame groei en het welzijn van werknemers.
Neem het terugkopen van aandelen
Van 2007 tot 2016 besteedden bedrijven in de S&P 500 meer dan de helft van hun winst aan het terugkopen van aandelen, waardoor de aandelenkoersen kunstmatig werden opgedreven. Nog eens 39% werd uitgekeerd als dividend, waardoor er minimale middelen overbleven voor loonsverhogingen, onderzoek en ontwikkeling of expansie-inspanningen die de economie op de lange termijn zouden kunnen versterken. Hoewel deze praktijk beleggers verrijkt en de beloning van bestuurders opblaast, kan het bedrijven ook verzwakken en de bredere economische groei schaden.
In het streven naar hogere rendementen heeft het Amerikaanse bedrijfsleven kostenbesparende maatregelen omarmd, zoals ontslagen, fabriekssluitingen en loonsverlaging. Deze strategieën zijn misschien goed voor de kortetermijnwinsten en aandelenkoersen, maar ze gaan ten koste van gemeenschappen en werknemers. De sluiting van de Wausau Paper Company’s fabriek in Brokaw, Wisconsin, biedt een schril voorbeeld: de vraag van een hedgefonds naar onmiddellijk rendement leidde tot de sluiting van de grootste werkgever van de stad, waardoor de lokale economie werd verwoest.
De huidige beursdynamiek is niet alleen bepalend voor het gedrag van bedrijven, maar beïnvloedt ook bredere maatschappelijke trends. Beleggers dringen aan op hogere rendementen en bedrijven reageren daarop met beslissingen die aandeelhoudersbelangen voorrang geven boven de behoeften van belanghebbenden, waardoor economische ongelijkheid wordt aangewakkerd. Dit roept de vraag op: Hoe kunnen we de stimulansen van de aandelenmarkt aanpassen om gedeelde welvaart te bevorderen?
Het hervormen van de aandelenmarkt begint met het heroverwegen van de rol van aandeelhouders.
Aandeelhouders kunnen en moeten hun invloed aanwenden om te pleiten voor verantwoorde bedrijfspraktijken die rekening houden met de belangen van werknemers, klanten, gemeenschappen en het milieu. Beleggingsstrategieën voor de lange termijn kunnen duurzame waarde creëren en innovatie en groei stimuleren waar iedereen van profiteert – niet alleen degenen met de financiële middelen om in aandelen te handelen.
De aandelenmarkt heeft het potentieel om een kracht voor het goede te zijn, door bedrijven te stimuleren om beslissingen te nemen die economische vooruitgang stimuleren. Het heeft naties al geholpen rijkdom op te bouwen en transformatieve innovaties mogelijk gemaakt. Maar wil de markt echt het algemeen belang dienen, dan moet hij verder evolueren dan zijn fixatie op kortetermijnwinsten en het primaat van de aandeelhouder.
Uiteindelijk ligt de weg voorwaarts in het omarmen van een bredere kijk op verantwoord ondernemen, een die een balans vindt tussen winst maken en sociale impact. Beleggers moeten deze verschuiving voorstaan en erkennen dat echte welvaart niet alleen wordt afgemeten aan de hoogte van de aandelenmarkt, maar aan de kracht en het welzijn van de samenleving die haar ondersteunt. Alleen dan kunnen we de oorspronkelijke belofte van de aandelenmarkt als katalysator voor economische kansen en gedeeld succes terugwinnen.
Als u gepassioneerd bent door de beurs en gemakkelijk en snel wilt beginnen met beleggen, bezoek dan onze website.